Większość kierowców uznaje klimatyzację za podstawowe wyposażenie w samochodzie. Zazwyczaj nawet wtedy, gdy szuka się auta z rynku wtórnego, stawia się na model z klimatyzacją. Mimo to mało kto wie, w jaki sposób działa ten system i co może się w nim zepsuć.
Klimatyzacja doskonale sprawdza się nie tylko latem, lecz także zimą. Zapewnia komfortową jazdę bez względu na temperaturę panującą na zewnątrz. Żeby działała prawidłowo, należy raz do roku robić specjalistyczny przegląd – wymienić filtry, zadbać o poziom czynnika chłodzącego oraz sprawdzić stan chłodnicy i innych elementów. A wiecie, jak to się dzieje, że powietrze wylatujące z nawiewów jest chłodne?
Działanie klimatyzacji
System klimatyzacji tworzy pięć podstawowych elementów: chłodnica, wentylator, osuszacz, kompresor i zawór rozprężający nazywany parownikiem. Zanim powietrze wydostanie się z nawiewów, przechodzi przez parownik. To w nim czynnik chłodniczy ulega gwałtownemu rozprężeniu. Żeby jednak do tego doszło, czynnik ten powinien najpierw zostać sprężony. Za to odpowiada kompresor klimatyzacji, który powoduje, że substancja ma niską objętość, ale wysoką temperaturę w efekcie sprężania. Co zatem dzieje się dalej, aby powietrze było chłodne? Tu do akcji wkracza chłodnica klimatyzacji, inaczej skraplacz. Chłodzenie następuje w wyniku pędu powietrza oraz – jeżeli jest to konieczne – działania wentylatora. Zanim jednak przyjemnie chłodny powiew trafi do kabiny, przechodzi przez osuszacz. W osuszaczu oddziela się zanieczyszczenia, parę wodną oraz cząsteczki powietrza. Dopiero stąd maksymalnie oczyszczone powietrze zostaje wypuszczone przez nawiewy.
Energia dla klimatyzacji
Warto jeszcze wspomnieć, skąd klimatyzacja czerpie energię do działania. Zazwyczaj układ znajduje się w pobliżu alternatora i jest do niego podłączony paskiem, więc czerpie energię z działania silnika. W przypadku samochodów z silnikami hybrydowymi, klimatyzacja ma napęd elektryczny.
Awarie układu klimatyzacji
Układ klimatyzacji jest układem zamkniętym. Nie należy do szczególnie awaryjnych, o ile się o niego dba. Mimo to czasami dochodzi do problemów z klimatyzacją. Dwa najpopularniejsze to zatarcie i ubytek czynnika chłodzącego. Zatarcie może się wydarzyć wtedy, gdy rzadko używa się klimatyzacji. Wówczas dochodzi do oddzielenia płynu chłodzącego od oleju – w normalnych warunkach są ze sobą wymieszane, aby wszystkie elementy układu miały odpowiednie smarowanie – a to prowadzi do ewentualnego zatarcia.
Jeżeli zaś chodzi o ubytek czynnika chłodzącego, trzeba pamiętać, że układ klimatyzacji pracuje pod ciśnieniem. W sytuacji, gdy dojdzie nawet do niewielkiego rozszczelnienia, powietrze nie ma płynu, który może chłodzić i skuteczność działania klimatyzacji spada. Czasami za problemy z działaniem klimatyzacji odpowiada niedrożny osuszacz albo zanieczyszczenie filtra przeciwpyłkowego.
Jak rozpoznać awarię klimatyzacji?
Kiedy można podejrzewać, że z układem klimatyzacji dzieje się coś niepokojącego? Gdy spada jego wydajność i słychać dziwne dźwięki z okolic alternatora (ubytek czynnika chłodzącego lub inne problemy); kiedy w trakcie stania w korku klimatyzacja nie chłodzi (zużyty wentylator) oraz gdy po włączeniu chłodzenia w samochodzie czuć nieprzyjemny zapach albo parują okna (zatkany filtr przeciwpyłkowy i konieczność ozonowania układu).