W większości nowych samochodów zapchanie filtra cząstek stałych – czy to DPF, czy FAP w przypadku silników wysokoprężnych, czy GPF w przypadku jednostek benzynowych – sygnalizowane jest zapaleniem się kontrolki na tablicy rozdzielczej. Wtedy wiadomo, że nie ma co zwlekać z wizytą u mechanika. A co, jeżeli w danym modelu auta taka kontrolka nie występuje? Jak rozpoznać, że mogło dojść do zapchania filtra?
Filtr cząstek stałych odpowiada za oczyszczanie spalin z cząstek sadzy i popiołu, a także za ich wypalanie. Wypalanie odbywa się samoczynnie mniej więcej co 300 do 800 przejechanych kilometrów, jeżeli mówimy o poruszaniu się wyłącznie w warunkach miejskich lub co maksymalnie 1500 kilometrów wtedy, gdy pokonujemy przede wszystkim dłuższe trasy. W trakcie jazdy autostradą albo drogą szybkiego ruchu, w odpowiednich warunkach – przy utrzymywaniu stałej prędkości i około 3000 obrotów na minutę, bez zmiany biegów po kilkunastu minutach filtr oczyści się bez ingerencji kierowcy. Jeśli jednak ten proces zostanie przerwany, DPF nie wypali zalegających cząstek, co w ostateczności może skutkować zapchaniem podzespołu.
Zapchany DPF – kiedy podejrzewać awarię?
Jakie objawy daje zapchany filtr cząstek stałych? Przede wszystkim da się zauważyć spadki osiągów silnika, problemy z utrzymaniem mocy na jednym poziomie, nagłe nieuzasadnione zwiększanie obrotów oraz przejście jednostki napędowej w tryb awaryjny. Jeżeli samochód zostanie podłączony do komputera diagnostycznego, najprawdopodobniej wyrzuci błędy P2463 albo P2002 oznaczające zbyt dużą ilość osadów i ograniczoną skuteczność działania DPF-a.
Dlaczego nie warto czekać z próbą oczyszczenia mechanicznego DPF-a albo w ostateczności jego wymianą na nowy podzespół, mimo że naprawa jest kosztowna? Ponieważ przepełniony filtr spowoduje, że sterownik jednostki napędowej będzie wielokrotnie próbował zainicjować wypalanie sadzy. W efekcie poda zwiększoną ilość paliwa, które ma wpłynąć na podwyższenie temperatury wewnątrz filtra i stworzenie warunków do samooczyszczania. Przyniesie to jednak zupełnie inny skutek – olej napędowy przedostanie się do silnikowego, co wpłynie na właściwości smarne i ostatecznie doprowadzi do zatarcia jednostki napędowej.
Uwaga – przypominamy, że zgodnie z prawem całkowite wycięcie filtra cząstek stałych i przeprogramowanie elektroniki w samochodzie jest nielegalne. Jeżeli chce się obniżyć koszty naprawy, można spróbować zregenerować DPF/FAP/GPF w specjalnych pralniach oferujących regenerację mechaniczną. W przypadku zapchania filtra powyżej 80%, konieczna będzie jego wymiana na nowy.
Czy można samodzielnie sprawdzić stan DPF-a?
Czy można samodzielnie sprawdzić stan DPF-a, żeby uniknąć ewentualnych problemów wynikających z jego przepełnienia? Tak, ale wymaga to podłączenia do komputera diagnostycznego. Wówczas ocenia się różnicę ciśnień spalin przed i za filtrem i na tej podstawie weryfikuje poziom zapchania podzespołu. Część samochodów ma specjalny wskaźnik napełnienia filtra, ale zapala się on wyłącznie wtedy, gdy DPF-owi trzeba w zasadzie natychmiast stworzyć odpowiednie warunki do samooczyszczenia – wyjechać w dłuższą trasę.
