Filtry DPF i FAP zaczęto na masową skalę montować w samochodach od czasu wprowadzenia normy emisji spalin Euro 5 ze względu na konieczność ograniczenia emisji cząstek stałych. To właśnie DPF-y odpowiadają za wyłapywanie tych cząstek – mowa o sadzy i popiołach – a następnie za ich wypalanie. Czasami, gdy w filtrze zgromadzi się zbyt dużo osadów, dochodzi do jego zapchania. Wtedy konieczne jest albo przeprowadzenie regeneracji, albo w ostateczności wymiana urządzenia. Na czym polega regeneracja DPF-a i ile kosztuje?
Zasada działania filtrów cząstek stałych jest bardzo prosta – urządzenia mają wyłapywać cząstki stałe, czyli sadzę i popioły ze spalin. Filtry cząstek stałych dzielą się na dwa rodzaje – DPF-y, czyli tak zwane filtry suche, w których proces wypalania zalegających cząstek następuje w wysokiej temperaturze (ok. 700 stopni Celsjusza) bez konieczności stosowania dodatkowych preparatów oraz FAP-y, czyli filtry mokre, które wymagają wlewania specjalnych płynów katalizujących. Płyny te pozwalają na przeprowadzenie spalania w niższej temperaturze, około 300 stopni Celsjusza.
Kiedy DPF może się zapchać?
Trzeba pamiętać, że DPF-y mają ograniczoną pojemność i żywotność. Urządzenia zbudowane są ze stalowej obudowy i ceramicznego wkładu. Wkład ten złożony jest z kanalików zaślepionych z jednej strony ułożonych naprzemiennie tak, aby spaliny musiały przeniknąć przez porowate ściany. Większe cząstki nie są w stanie przedostać się przez kanaliki, tylko kumulują się w środku.
Jeżeli nie stwarza się możliwości samooczyszczania się filtra, to znaczy w przypadku DPF-ów nie doprowadza się do wzrostu temperatury w filtrze, po pewnym czasie urządzenie może zostać zatkane. Jak tego uniknąć? Najlepiej raz na miesiąc wyjechać na trasę, na której da się przemieszczać ze stałą prędkością bez konieczności zmniejszania obrotów przez kilkanaście minut. W ten sposób powstają idealne warunki do wypalenia sadzy i popiołów zalegających w filtrze.
Objawy zatkania DPF-a
Jak rozpoznać, że doszło do zatkania DPF-a? Poza oczywistym objawem, czyli zapaleniem się kontrolki „check engine”, niepokojące powinny być: spadek mocy, zużywanie większej ilości paliwa, przejście pojazdu w tryb awaryjny, białe dymienie z rury wydechowej, podwyższony poziom oleju silnikowego oraz odczuwalny zapach niespalonego paliwa w samochodzie.
W przypadku wystąpienia powyższych symptomów najlepiej sprawdzić stan filtra w profesjonalnym warsztacie.
Wymiana czy regeneracja?
Jeśli dojdzie do zapchania DPF-a, urządzenie można albo wymienić, albo zregenerować. Wymiana to bardzo wysoki koszt – rzędu kilku tysięcy. Nieco mniej zapłacimy za zamienniki, ale tutaj istnieje ryzyko, że zamiennik będzie mniej trwały niż oryginalny model.
A co z regeneracją? Standardowo na początek przeprowadza się tak zwane wypalanie serwisowe. Wówczas stwarza się warunki podobne do tych, jakie występują w trakcie jazdy na trasie, ale dodatkowo zwiększa się dawkę paliwa podawanego do cylindrów. Taka regeneracja ma sens wtedy, gdy filtr jest zapchany tylko częściowo, gdy zaś doszło do całkowitego zapchania, wypalanie będzie niemożliwe. Do niedawna w takim przypadku trzeba było po prostu wymienić urządzenie, a obecnie stosuje się hydrodynamiczne czyszczenie, czyli wtłaczanie do środka DPF-a detergentu pod określonym ciśnieniem. Cały proces powtarza się kilkakrotnie w konkretnych odstępach czasu przez godzinę.
Ile to kosztuje? Regeneracja, w tym ta hydrodynamiczna, to koszt około 500 zł w przypadku filtrów przeznaczonych do samochodów osobowych.
