Nasz układ wydechowy nie ma łatwego życia – poddawany jest wielu negatywnie wpływającym na niego czynnikom – wilgoci, wysokim temperaturom czy zanieczyszczeniom. To wszystko powoduje, że jego elementy nie będą nam służyć dozgonnie i prędzej czy później pojawić się może jeden z opisanych w dzisiejszym artykule problemów.
Usterkami związanymi z układem wydechowym zwykle nie przejmujemy się zbytnio, aż do momentu gdy okazuje się, że zaniedbanie to spowodowało konieczność poniesienia większych inwestycji, by doprowadzić auto do odpowiedniego stanu technicznego i naprawić poważniejsze uszkodzenia.
Warto zatem dbać o układ wydechowy i reagować gdy tylko pojawiają się pierwsze symptomy niesprawności.
Pierwszym i najbardziej popularnym problemem jest korozja, której podlegają wykonane ze stali elementy. Zaczyna się niewinnie – od niewielkiego nalotu, który z czasem stopniowo powiększa się, tworząc coraz większe spustoszenie w strukturze części, aż w końcu doprowadza do większego ubytku. 
Objawy : nieprzyjemny, metaliczny dźwięk, który potęguje zwiększenie obrotów silnika.
Rozwiązanie : Uszczelnienie odpowiednią w tym celu taśmą / usunięcie nieszczelnej części i zastąpienie jej nową, która nie jest naruszoną rdzą / w skrajnych przypadkach konieczna jest jednak wymiana elementu na nowy.
Uszkodzenie kolektora – zadaniem tej części jest odprowadzanie spalin z cylindrów silnika do katalizatora. Żeliwny lub stalowy kolektor narażony jest więc na spore różnice temperatur, spowodowane rozgrzewaniem i stygnięciem. Do tego dochodzą drgania spowodowane bliskością silnika. To powoduje częste problemy z pękaniem.
Objawy : Nieprzyjemny dźwięk, szczególnie gdy maska jest podniesiona. Świst, podczas gdy silnik wchodzi na wysokie obroty, nierówne obroty na biegu jałowym oraz osłabienie silnika.
Rozwiązanie : Zespawanie – choć często tańsza i prostsza jest zwykła wymiana na nową część, mimo że wymiana w tym wypadku może oznaczać koszt od kilkuset złotych do tysiąca.
Uszkodzenie katalizatora – katalizator – serce układu wydechowego, odpowiedzialne jest za oczyszczanie spalin z substancji toksycznych. Eliminuje je dzięki obecności metali szlachetnych – platyny, palladu oraz rodu. Przechodzenie spalin przez katalizator może doprowadzić do odłożenia się w jego rdzeniu sadzy i niedrożność.
Objawy : zapchany katalizator poznać możemy po spadku mocy auta.
Rozwiązanie : wymiana katalizatora jest kosztowna właśnie przez wzgląd na ukryte w nim metale szlachetne. Cena nowego egzemplarza dochodzić może nawet do kilku tysięcy złotych ! Mało kto decyduje się wówczas na naprawę. Katalizator jest często wycinany, a w jego miejscu umieszcza się strumienicę lub kawałek rury. Dlaczego nie warto stosować takiego rozwiązania ? Nie tylko z powodów ekologicznych, ale też by zostać dopuszczonym do ruchu podczas okresowego przeglądu technicznego.
Koszty naprawy można jednak zniwelować przez sprzedaż zużytego katalizatora do skupu (nie zostawiajcie go u mechanika !). Możecie czasem zarobić na tym niezłą sumę pieniędzy (aktualne ceny zużytych katalizatorów znajdziecie na stronie https://katalizatorychrzanow.pl/cennik/). Aby nie stracić na tej transakcji wybierajcie zawsze profesjonalnie działające skupy. Skup katalizatorów możecie znaleźć praktycznie w całej Polsce – pełną listę znajdziecie tutaj.
Przestrzegamy także przed stosowaniem tzw. emulatorów, których zadaniem jest zastąpienie katalizatora po jego wycięciu. Emulator to śruba, w którą wkręcana jest sonda. Czujnik sondy umieszczany jest nad rurą wydechową, by nie miała styczności ze spalinami. Jest to nielegalne i nieekologiczne rozwiązanie, którego nie polecamy.
Zamiast tego warto pomyśleć o katalizatorze uniwersalnym – koszt części spełniającej normy Euro 3 to około 300 – 350 zł. Wybierając katalizator zastępczy, warto zwrócić uwagę na to, by jego kształt był podobny do oryginału, a dodatkowo zgadzała się średnica rur. Sama wymiana nie jest skomplikowanym zabiegiem, nie powinna kosztować więcej niż 150 zł i trwać dłużej niż godzinę. Taki katalizator może posłużyć nam nawet parę lat.
Usterki sondy lambda – w latach 90’ ubiegłego wieku zaczęto na masową skalę korzystać z tej części, by zmniejszyć ilość trujących substancji wydobywających się z samochodu. Montowane są przed i za katalizatorem. Szczegółowy opis działania sondy opisywaliśmy tutaj.
Wysokie temperatury jakie osiąga sonda, by pracować prawidłowo wpływa także na to, że część ta nie będzie działać wiecznie.
Objawy : Wzrost spalania (nawet dwukrotny) i jednoczesny spadek mocy.
Rozwiązanie : Szybka reakcja i naprawa jest konieczna, bowiem przy zbyt dużym przegrzaniu sondy, może dojść do samozapłonu katalizatora, co stanowi dla nas olbrzymie niebezpieczeństwo. Wczesna naprawa pomoże nam też zaoszczędzić sporo pieniędzy. Okresowej kontroli sondy powinniśmy dokonywać co około 50 tysięcy kilometrów, a sam przegląd kosztuje znacznie mniej niż ewentualna naprawa.
Zapchany filtr DPF – filtr cząsteczek stałych
Dla posiadaczy aut z napędem diesla jest to dość często spotykany problem. Zadaniem filtru jest ograniczenie ilości sadzy w spalinach. Osadza się ona na ściankach filtru, dzięki czemu nie wydostaje się poza układ wydechowy. Mówimy o dwóch rodzajach filtru – filtr suchy – DPF oraz mokry – FAP. W filtrze suchym dochodzi do oczyszczania spalin dzięki bardzo wysokiej temperaturze (nawet 700 stopni Celsjusza). W filtrach mokrych, wystarczy nam zaledwie 300 stopni Celsjusza. Jest on polecany do jazdy miejskiej, na krótkich odcinkach. Niestety jest to droższe rozwiązanie. Konieczne jest tu stosowanie specjalnego płynu, który przyspiesza spalanie, co stanowi dodatkowy koszt dla kierowcy. W przypadku DPF, jazda po mieście nie wpływa najlepiej na jego kondycję. Silnik nie jest w stanie osiągnąć wystarczająco wysokiej temperatury, by mogło zajść wypalenie sadzy. Wówczas gromadzi się ona w środku filtru, powodując jego zapychanie.
Objawy : Zapchanie filtra dpf objawiać się może pogorszeniem się parametrów : spadek mocy silnika i wzrost spalania.
Rozwiązanie: Najprostszym rozwiązaniem jest dłuższa przejażdżka, ze stałą prędkością i obrotami. Nagromadzona sadza ulegnie samoistnie wypaleniu. Dobrą praktyką jest także stosowanie specjalnego oleju „Low SAPS” i pamiętanie o jego regularnej wymianie. Stosować możemy również profilaktycznie preparaty wspomagające wypalanie sadzy lub preparaty, których zadaniem jest czyszczenie filtru, w którym już doszło do zapchania.
Gdy filtr zapełniony jest sadzą i popiołem w ponad 90 %, wypalenie i regeneracja nie jest możliwa. Wówczas zostaje nam tylko wymiana tej części na nową, co stanowi spory wydatek mogący sięgać kilku tysięcy (nawet do 8 tys. w przypadku części modeli). Warto zatem reagować zawczasu. Wycięcie filtru nie jest dobrym rozwiązaniem – samochód wydziela wówczas rakotwórcze spaliny, które są niebezpieczne nie tylko dla otoczenia ale i dla kierowcy. Ponadto jest to nielegalne i może spowodować utratę dowodu rejestracyjnego, brak dopuszczenia do ruchu podczas przeglądu technicznego czy kary finansowe.
O czym jeszcze powinniśmy pamiętać przy naprawie układu wydechowego ?
Układ wydechowy ma to do siebie, że uszkodzony, może wywołać wiele szkód w samochodzie i doprowadzić do poważniejszych awarii, które będą nas słono kosztować.
Najlepszą praktyką przy wymianie jakiejkolwiek części, jest korzystanie z elementów homologowanych przez producenta. Mają one solidne wykonanie, przez co posłużą nam dłużej i nie doprowadzą przy okazji do kolejnych problemów z samochodem. Przemawiają za tym również względy ekologiczne.
Jak rozpoznać części homologowane ? symbolem potwierdzającym homologację producenta jest literka „E” umieszczona wewnątrz koła lub „e” w kwadracie.
Warto też co jakiś czas sprawdzić czy z naszego wydechu nic nie dymi, nie słychać nadmiernego hałasu, a spalanie i moc pozostają w normie.
Pamiętajmy również o tym, by dokonując jakąkolwiek naprawę, udać się do profesjonalnego warsztatu. Jak wybrać ?
