Do niedawna łopatki przy kierownicy kojarzyły się wyłącznie z bardzo szybkimi luksusowymi samochodami albo z grami komputerowymi. Dziś można je dokupić do wielu różnych modeli aut – to rozwiązanie stało się ogólnodostępne. Pytanie tylko, czy faktycznie to wygodny element, czy wyłącznie efektowny gadżet. Jak używać łopatek przy kierownicy?
Od czego zaczęła się historia łopatek przy kierownicy jako alternatywy dla drążka zmiany biegów? Od Formuły 1. W 1989 roku zespół Ferrari zastosował łopatki, żeby kierowca nie musiał odrywać rąk w celu zmiany przełożeń. Na początku nie działały najlepiej, ale z czasem udoskonalono to rozwiązanie. W efekcie łopatki przyczyniły się zarówno do przyspieszenia tempa zmiany biegów, jak i do lepszej kontroli nad pojazdem. Ostatecznie stały się znakiem rozpoznawczym szybkich samochodów.
Sposób działania łopatek przy kierownicy
Po co montuje się łopatki w autach przeznaczonych na drogi, a nie na tory? Wstawia się je głównie w pojazdach z automatycznymi lub półautomatycznymi skrzyniami, żeby umożliwić ręczną redukcję biegu np. podczas manewru wyprzedzania albo hamowania silnikiem w trudnych warunkach.
Poza tym to efektowny gadżet, który podoba się wielu kierowcom do tego stopnia, że montuje się je nawet w bezstopniowych CVT-kach, gdzie wyłącznie symulują zmianę biegów.
Dobrze, ale jak to działa? Łopatki umożliwiają redukcję lub podwyższenie biegu po naciśnięciu albo odepchnięciu ich od siebie. Przeważnie prawa łopatka odpowiada za wrzucanie wyższego biegu, zaś lewa za schodzenie na niższy bieg. To dość intuicyjne.
Łopatki mogą działać nie tylko w trybie automatycznym, lecz także manualnym. W automacie ręczna zmiana biegu nie sprawi, że skrzynia przestanie pracować – nadal będzie działać zgodnie z trybem pracy jednostki napędowej. W wersji manualnej to kierowca decyduje o wszystkim tak samo jak wtedy, gdy biegi zmienia się przy pomocy drążka, ale jeśli redukcja lub podwyższenie przełożenia mogłoby skutkować uszkodzeniem samochodu, skrzynia nie wykona żądanej operacji.
A skąd wiadomo, jaki bieg jest aktualnie wrzucony? Zazwyczaj informuje o tym wiadomość na wyświetlaczu.
Łopatki czy przyciski?
Warto pamiętać, że łopatki można dezaktywować, jeśli kierowca obawia się przypadkowego przełączenia biegu. Jednocześnie wtedy, gdy długo nie używa się łopatek, skrzynia przechodzi w tryb automatyczny, ale nie dezaktywuje systemu ręcznego.
Poza tym łopatki mogą być zastąpione przez przyciski znajdujące się z przodu albo z tyłu kierownicy. Działają one tak samo, ale nie rzucają się w oczy. Czasami umieszcza się je po jednej stronie, dzięki czemu do obsługi biegów potrzebna jest tylko jedna ręka – biegi można redukować i zmieniać na wyższe dosłownie jednym palcem.
Podsumowując, łopatki przy kierownicy to zarówno funkcjonalne, jak i efektowne rozwiązanie. Nie każdemu muszą się podobać, ale jeśli od dawna marzyło się o tym, żeby poczuć się chociaż trochę jak kierowca Formuły 1, warto wybrać je zamiast standardowego drążka.
