Filtry cząstek stałych razem z katalizatorami odpowiadają za oczyszczanie spalin. Filtr nazywany także między innymi DPF-em montuje się w pojazdach wyposażonych w silniki diesla. Jest to jeden z droższych elementów układu wydechowego. Właśnie ze względu na jego cenę wielu kierowców decyduje się na usunięcie filtra zamiast rekomendowanej wymiany. Niektórzy zaś wybierają alternatywę – emulator.
Filtr cząstek stałych lub inaczej DPF, GPF, FAP oczyszcza gazy spalinowe z sadzy i popiołu. Każdy nowy pojazd z silnikiem wysokoprężnym ma zamontowany tego typu filtr. Urządzenie z założenia powinno oczyszczać się samo podczas jazdy, ale niestety ze względu na specyficzne warunki potrzebne do oczyszczania samoistnego – odpowiednia prędkość, obroty i brak zmiany biegów – często dochodzi do zapchania się filtra. Zapchany filtr poddawany jest regeneracji w profesjonalnym warsztacie. Jeśli ten zabieg się nie powiedzie, DPF można albo usunąć, albo zastąpić emulatorem, albo wymienić. Oczywiście najlepiej wybrać wymianę, jednak to kosztowna opcja.
Usuwanie filtra cząstek stałych nie jest proste, a coraz częściej w ogóle nie będzie możliwe. W nowszych modelach samochodów zwyczajnie nie da się tego zrobić. W starszych autach po wycięciu DPF-ów należy przeprogramować elektronikę sterującą pracą silnika, co wymaga odpowiedniej fachowej wiedzy i sprzętu. Ogólnie rzecz biorąc, trwałe usunięcie filtra to ryzykowne posunięcie. Nie tylko negatywnie wpływa na środowisko, lecz także może doprowadzić do uszkodzenia turbosprężarki.
Filtr cząstek stałych można teoretycznie zastąpić emulatorem, należy jednak pamiętać – to urządzenie nie będzie działać tak, jak DPF. Emulator wyłącznie oszukuje samochód, ponieważ spaliny nie zostaną oczyszczone, ale auto otrzyma sygnały sugerujące, że filtr nadal jest obecny i działa poprawnie. Za wadę emulatorów można uznać awaryjne uruchomienie regeneracji na przykład w momencie uszkodzenia turbiny albo zaworu EGR. Przy ewentualnym montażu emulatora trzeba także zwrócić uwagę na długość kabli, bo zbyt długie, wiszące przewody mogą się przecierać i powodować zwarcie. Warto jednocześnie wiedzieć, że niektóre samochody nigdy nie będą poprawnie działać na emulatorach.
Wymiana filtra cząstek stałych to najdroższy, ale przy tym najlepszy krok. Pojazd na pewno będzie działał poprawnie, a spaliny zostaną oczyszczone ze wszystkich cząsteczek sadzy i popiołu. Koszt wymiany jest duży, ponieważ na samo urządzenie należy wydać nawet kilka tysięcy złotych, a usługa również nie będzie tania. Jedyny sposób na zaoszczędzenie to sprzedaż zużytego filtra do punktu skupu. Tak można odzyskać przynajmniej część pieniędzy, które wydało się na wymianę DPF-a.
Czasami – zanim usunie się filtr – warto spróbować regeneracji. Na rynku dostępne są dwie opcje: przepłukanie albo wymiana wkładu. Efekty samego przepłukania bywają różne, czasami rzeczywiście ten sposób działa skutecznie, czasami niewiele daje. Wymiana wkładu może być natomiast dobrą alternatywą do zakupu nowego urządzenia.