Idziecie do sklepu motoryzacyjnego, bo chcecie kupić olej silnikowy. Teoretycznie powinno być łatwo, a w praktyce bywa różnie. Jeżeli macie butelkę po oleju stosowanym do tej pory, nie ma problemu – szukacie takiego samego i idziecie z nim do kasy. Jeśli jednak nie wiecie, co dokładnie wlano do środka, ani co powinno się tam znaleźć, sprawdźcie specyfikacje jakościowe oraz lepkość oleju zalecane przez producenta samochodu. Bez tych informacji ani rusz. Dlaczego?
Olej silnikowy powinien być nie tylko regularnie wymieniany, lecz także dostosowany do konkretnego modelu samochodu. To bardzo ważne, ponieważ niewłaściwy lub stary olej realnie wpływa na tempo zużywania się niektórych podzespołów. Może nawet prowadzić do powstawania poważnych awarii zazwyczaj bardzo drogich w naprawie. Co zatem należy sprawdzić, zanim kupi się olej silnikowy? Parametry, które musi spełniać ten płyn. Gdzie ich szukać? W książce serwisowej pojazdu lub w instrukcji obsługi konkretnego modelu.
Typy olejów silnikowych
Istnieją trzy podstawowe typy olejów silnikowych – mineralne, syntetyczne i półsyntetyczne. Każdy różni się między sobą zawartością baz olejowych. Oleje mineralne oparte są na bazach grupy I i II, czyli destylatach ropy naftowej wytwarzanych w wyniku prostych procesów destylacyjnych. Oleje półsyntetyczne zawierają nie tylko bazy grupy I i II, lecz także wyższych grup, dzięki czemu mają lepszą odporność na utlenianie. Do produkcji olejów syntetycznych w ogóle nie używa się baz grup I i II, a wyłącznie grupy III i wyższych, dlatego skuteczniej chronią elementy jednostki napędowej przed tarciem.
Uwaga – nie każdy producent samochodów dopuszcza stosowanie w swoich modelach olejów syntetycznych, dlatego jeżeli chce się samodzielnie zmienić olej na inny typ, należy dokładnie sprawdzić zalecenia.
Klasa lepkości
Jednym z najważniejszych parametrów olejów silnikowych jest klasa lepkości. Lepkość określa granice płynności i przyczepności – to dosłownie zakres temperatur, w którym olej może działać prawidłowo, zapewniając najlepszą ochronę jednostce napędowej. Informację o klasie lepkości konkretnego produktu zawsze można znaleźć na etykiecie. To kod składający się z dwóch liczb rozdzielonych literą „W”. Pierwsza liczba to lepkość zimowa – im jej wartość jest mniejsza, tym olej lepiej poradzi sobie w niskich temperaturach, druga to lepkość letnia – im wyższa, tym olej jest gęstszy w wysokich temperaturach i skuteczniej chroni elementy silnika.
Olej a system oczyszczania spalin
Przy wyborze oleju należy również zwrócić uwagę na parametr odpowiadający za zgodność płynu z systemami oczyszczania spalin. Chodzi o zawartość popiołów w oleju wpływającą na systemy filtrujące zamontowane w danym modelu samochodu. Na opakowaniach umieszcza się specyfikacje jakościowe API – Amerykańskiego Instytutu Naftowego lub ACEA – Zrzeszenia Europejskich Producentów Pojazdów. API to dwuliterowy symbol, w którym pierwsza litera odnosi się do rodzaju silnika, do jakiego jest przeznaczony olej (S – benzyna C – diesel), zaś druga oznacza jakość oleju (im dalsza litera alfabetu, tym lepsza jakość preparatu). Kod ACEA różni się od API sposobem określania rodzaju silnika (A – benzyna, B – diesel) i dodaną kategorią C przeznaczoną do aut osobowych z dodatkowymi systemami oczyszczania spalin, to znaczy z filtrami cząstek stałych albo trójdrożnymi katalizatorami.