Katalizator to bardzo ważny element układu wydechowego. Ta niewielka puszka ma nie tylko duże znaczenie, lecz także będzie sporo warta. Z tego względu wymiana katalizatora na nowy ponosi za sobą znaczące koszty, na które składają się cena urządzenia plus praca mechanika. Jak zbudowany jest katalizator, kiedy trzeba go wymienić i w jaki sposób zredukować koszt tej wymiany?
Czym jest katalizator?
Zacznijmy od tego, czym jest katalizator ? Katalizator, a w zasadzie reaktor katalityczny, to niewielka puszka wypełniona ciasno ułożonymi obok siebie kanalikami, która oczyszcza spaliny ze szkodliwych substancji takich jak tlenki węgla, azotu oraz węglowodory. Montowana jest w układzie wydechowym. W przekroju, urządzenie przypomina plaster miodu. Najcenniejszy w reaktorze zawsze jest jego środek – właśnie tam znajdują się metale szlachetne (platyna, rod, pallad) pełniące funkcję katalizatorów. Zawartość metali w urządzeniu zależy od modelu, norm ekologicznych, które obowiązywały gdy był on produkowany i kraju, w którym miały być wykorzystywane.
Cena katalizatora – od czego zależy ?
Zależność jest prosta – im więcej metali szlachetnych w katalizatorze, tym ma on większą wartość.
Często spotykamy się z sytuacją, w której pozornie dwa identyczne katalizatory, nie różniące się od siebie wyglądem, mają zupełnie inne wnętrze – inną zawartość metali szlachetnych, które wpływają na ich wartość.
Dla przykładu, prezentujemy trzy popularne katalizatory z Opla, których numery zaczynają się od GM16 :
Pomimo identycznego wyglądu zewnętrznego pokrywy, jak widzicie są to trzy zupełnie różne modele – mają inną cenę.Różnią się ilością zawartych we wnętrzu pierwiastków szlachetnych – platyny, palladu oraz rodu.
Katalizatory z tej grupy produkowane były na rynki motoryzacyjne różnych krajów, a co za tym idzie różnych norm ekologicznych. Im bardziej restrykcyjna norma, tym więcej metali szlachetnych posiadał dany model. Różnice w ilości metali powodują różnice w cenach.
Jak zatem dowiedzieć się ile wart jest nasz katalizator ?
Zwracajcie uwagę na numery katalizatora. Dzięki niemu łatwo zweryfikujecie wartość zużytego urządzenia z pomocą cennika.
Pamiętajcie – nie wyrzucajcie swoich katów, nawet jeśli są mocno uszkodzone, przepalone, pokryte rdzą czy cokolwiek złego się z nimi stało.
Często jednak odnalezienie numeru katalizatora nie jest proste ze względu na duży stopień zniszczenia. Wówczas jedynie profesjonalny skup może ustalić jaki to model i dokona prawidłowej wyceny.
Jak znaleźć taki skup w pobliżu swojego miejsca zamieszkania ?
Z pomocą przychodzi ten filmik :
Żywotność katalizatora
Średnią żywotność katalizatora określa się jako 80–100 000 km, ale zdarza się, że reaktory wytrzymują nawet 3 razy więcej. Tu dużo zależy od sposobu jazdy, doboru paliwa oraz rodzaju jednostki. Krótkie przejazdy, przemieszczanie się od świateł do świateł czy unikanie dłuższych tras powodują zapychanie się katalizatora, zaś wjeżdżanie rozgrzanym samochodem w kałuże może wpływać na pękanie urządzenia w środku. (Zobacz też : Dlaczego kałuże mogą być niebezpieczne dla naszego auta)
Katalizator w dieslu i w benzynie
Jeszcze jedną kwestią, którą trzeba poruszyć, zanim przejdzie się do samej wymiany, jest rodzaj katalizatora. Inne reaktory montowane są w silnikach benzynowych, a inne w wysokoprężnych. Popularne benzyniaki mają katalizatory trójfazowe, zaś diesle – utleniające. Działają one w różny sposób, dlatego zawsze przy zakupie nowego urządzenia należy albo (najlepiej) wybrać katalizator przeznaczony dla danego typu auta, albo dostosować wersję uniwersalną do rodzaju jednostki napędowej.
Kiedy trzeba wymienić katalizator?
Katalizator należy wymienić wtedy, gdy nie spełnia swojej funkcji, to znaczy albo jest zapchany i nic, poza usunięciem zużytego urządzenia, nie da się z tym zrobić, albo gdy popękał w środku. Jeżeli auto ma niesprawny katalizator, nie przejdzie przeglądu, a dodatkowo, w razie zatrzymania do kontroli policyjnej, kierowca poruszający się samochodem z uszkodzonym reaktorem może dostać mandat.
Jak zaoszczędzić na wymianie katalizatora?
W związku z tym, że nowe katalizatory są bardzo drogie – kosztują od kilkaset do kilku tysięcy złotych – właściciele aut szukają oszczędności. Najczęściej decydują się na zakup uniwersalnego urządzenia i tutaj uwaga: je także trzeba dopasować pod względem ilości spalin i szerokości rur do własnego pojazdu. Czasami niektórzy niezgodnie z prawem usuwają katalizator, zastępując go strumienicą. Jeszcze inni, i tę opcję polecamy, kupują nowy reaktor odpowiadający modelowi auta, a stare zużyte urządzenie oddają do punktu skupu. Tam dostają za nie pieniądze adekwatne do zawartości metali szlachetnych w katalizatorze, a w ten sposób odzyskują przynajmniej część gotówki wydanej na naprawę.