Obecnie nawet sportowe układy wydechowe montowane w samochodach startujących w rajdach muszą spełnić określone normy hałasu – do 98 dB przy obrotach na poziomie 2500–3500 na minutę i mieć konkretną budowę wpływającą na czystość spalin. Co dokładnie składa się na sportową wersję wydechu? I czy można taki wydech zastosować w autach z homologacją na drogi?
Klasyczny układ wydechowy składa się z kilku podstawowych elementów – m.in. kolektora, sondy lambda, katalizatora i tłumika oraz systemu rur. W zależności od rodzaju jednostki napędowej stosuje się również suche lub mokre filtry cząstek stałych, a także układy recyrkulacji spalin. W przypadku samochodów sportowych startujących w rajdach schemat budowy układu wydechowego jest podobny. Różnica polega na typach zastosowanych urządzeń.
Sportowy kolektor wydechowy
Zacznijmy od kolektora wydechowego. Przeważnie kolektory tworzone są według określonego systemu – 4-2-1, 4-1 albo 3-1 w zależności m.in. od liczby cylindrów. Co to oznacza? W przypadku popularnego schematu 4-2-1 od każdego cylindra odchodzi pojedyncza rura. Następnie rury łączą się ze sobą w pary, a na końcu przechodzą w jeden kanał, którym odprowadza się spaliny do dalszych części układu wydechowego. Budowa kolektora ma wpływ na moment obrotowy, dlatego w samochodach sportowych montuje się urządzenia odlewane na zamówienie. Dlaczego? Ponieważ w ten sposób można uzyskać idealną gładkość kanałów. Im gładsza powierzchnia, tym mniejszy opór stawiany przepływającym spalinom, lepsze parametry jednostki napędowej oraz niższe zużycie paliwa.
Katalizator w wersji sportowej
Regulaminy niektórych wyścigów samochodowych zastrzegają, że pojazd musi mieć zamontowany katalizator. Większość startujących nie jest z tego zadowolona, bo te urządzenia wpływają na tempo przepływu gazów, ale jeżeli są konieczne, warto zastosować takie z wkładem metalowym. To one, w porównaniu do tych z wkładem ceramicznym, pozwalają uzyskać lepsze efekty. Katalizatory metalowe wstawia się również w autach sportowych, które mogą się poruszać po drogach.
Tłumik do samochodu sportowego
A co z tłumikami? Zazwyczaj w pojazdach rajdowych stosuje się wyłącznie jeden tłumik o maksymalnie prostej budowie ułatwiającej szybki przelot spalin. W zasadzie nie spotyka się układów złożonych z dwóch lub trzech tłumików, które są normą w samochodach miejskich.
Średnica układu wydechowego
W przypadku aut sportowych znaczenie ma nie tylko budowa poszczególnych elementów układu wydechowego, lecz także ich średnica. Teoretycznie im większa, tym mniejsze opory, a więc i większa moc. W praktyce duża średnica układu wpływa negatywnie na przebieg momentu obrotowego, dlatego bardzo istotne jest wykonanie dokładnych obliczeń umożliwiających zaprojektowanie idealnej wersji wydechu. Przy budowaniu układu trzeba wziąć pod uwagę również poziom hałasu – nawet pojazdy rajdowe, jak wspomniano na początku, muszą spełniać normy hałasu. Jeżeli chce się zamontować sportowy układ wydechowy w samochodzie jeżdżącym na co dzień po drogach, te normy będą jeszcze niższe.
